۱) مشخصات کلی
- نام تجاری: لیورسیل (Liversil)
- نام ژنریک / مادهٔ موثره: سیلیمارین (Silymarin) — عصارهٔ بذر خارمریم (Silybum marianum)
- شکل دارویی: کپسول
- مقدار مادهٔ موثره در هر کپسول: ۲۴۰ میلی گرم
- تعداد در بسته: معمولاً ۳۰ کپسول (بسته به تولیدکننده متفاوت)
- شرکت تولیدکننده: Rose Pharmed (رزفارمد)
- کشور تولید: ایران
۲) ترکیبات فعال
| جزء فعال | مقدار در هر کپسول | نقش / توضیحات |
|---|---|---|
| سیلیمارین (عصارهٔ بذر خارمریم) | ۲۴۰ mg | آنتی اکسیدان قوی؛ محافظ سلول های کبدی؛ کمک به کاهش التهاب و بازسازی هپاتوسیت ها |
توضیح: مقدار و خلوص سیلیمارین می تواند بر اساس فرمولاسیون تولیدی متفاوت باشد؛ اطلاعات دقیق را از برچسب محصول استخراج کنید.
۳) ویژه گی ها و موارد مصرف
- حمایت از عملکرد کبد و محافظت هپاتوسیت ها
- کمک در کبد چرب غیرالکلی (NAFLD)
- همراه درمان و کاهش عوارض در هپاتیت (بسته به نوع و شدت)
- کمک در روند بهبود سیروز کبدی به عنوان مکمل
- کاهش اثرات سمی داروها یا مواد شیمیایی بر کبد
- کمک بالقوه در کاهش آنزیم های کبدی (ALT, AST) و بهبود وضعیت بیوشیمیایی
- درمان کبد چرب گرید 1 تا 3
- کنترل قند خون در دیابت نوع 2
۴) مکانیسم اثر (خلاصهٔ علمی)
- فعالیت آنتی اکسیدانی: مهار رادیکال های آزاد و جلوگیری از پراکسیداسیون لیپیدها.
- تحریک سنتز پروتئین های ریبوزومی: افزایش توان بازسازی سلولی کبد.
- کاهش التهاب و بهبود متابولیسم لیپیدی: کمک به کاهش تجمع چربی داخل هپاتوسیت ها.
۵) دستور و میزان مصرف
| گروه سنی | دوز معمول | مدت زمان |
|---|---|---|
| بزرگسالان | ۱ کپسول ۲۴۰ میلی گرمی، ۲–۳ بار در روز همراه غذا | ۲–۳ ماه (طبق توصیه پزشک) |
| کودکان | ایمنی و اثربخشی مشخص نشده است | - |
نکته: دوز و مدت می تواند با توجه به غلظت سیلیمارین در هر محصول و توصیهٔ پزشک تغییر کند. همیشه برچسب تولیدی را چک کنید.
۶) عوارض جانبی و گزارش های ایمنی
- به طور کلی سیلیمارین در دوزهای معمول به خوبی تحمل می شود.
- شایع (نادر): خفیف تا متوسط مشکلات گوارشی مانند نفخ، سوءهاضمه یا اسهال.
- خیلی نادر: واکنش های حساسیتی (که می تواند شامل کهیر یا علائم آلرژیک باشد).
هشدار: مکمل های گیاهی بر پایهٔ خارمریم ممکن است حاوی مقادیر متفاوتی از ناخالصی ها یا مایکوتوکسین ها باشند؛ بنابراین تهیه از تولیدکنندهٔ معتبر با کنترل کیفیت (GMP) اهمیت دارد.
۷) موارد منع مصرف و احتیاطات
- حساسیت شناخته شده به خارمریم یا نباتات خانوادهٔ Asteraceae/Compositae (مانند بابونه، گیاهان مشابه).
- بارداری و شیردهی: استفاده فقط با مشورت پزشک؛ داده های کافی جهت امنیت کامل وجود ندارد.
- در بیماران مبتلا به بیماری های کبدی پیشرفته (مانند نارسایی حاد) مصرف باید تحت نظر پزشک متخصص باشد.
۸) تداخلات دارویی
ممکن است بر متابولیزم برخی داروها تأثیر بگذارد؛ به ویژه داروهایی که از طریق سیستم آنزیم های کبدی متابولیزه می شوند. مثال های تئوریک شامل داروهای ضدانعقاد، داروهای ضدصرع یا داروهای حاوی متابولیسم کبدی قوی هستند. همچنین احتمال تداخل با داروهای کاهش دهندهٔ قند خون وجود دارد؛ در بیماران دیابتی پایش قند خون ضروری است.
دستورعمل: در صورت مصرف داروهای تجویزی طولانی مدت یا داروهای تنگهٔ درمانی، قبل از شروع لیورسیل با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
۹) نگهداری
- در جای خشک و خنک نگهداری شود.
- دور از نور مستقیم و رطوبت نگه داشته شود.
- دور از دسترس کودکان قرار گیرد.
۱۰) هشدار و شفاف سازی (Disclaimer)
این سند اطلاعات عمومی و آموزشی فراهم می کند و به منزلهٔ تجویز پزشک نیست. تصمیم گیری درمانی باید با مشورت پزشک یا داروساز انجام شود. اطلاعات مربوط به دوز، ترکیب و موارد مصرف باید با برچسب محصول تولیدی مطابقت داده شود.
۱۱) منابع و مراجع پیشنهادی
نمونهٔ مراجع علمی مرتبط با سیلیمارین و اثربخشی آن در بیماری های کبدی را می توان در PubMed و دیتابیس های پزشکی یافت؛ در پیاده سازی نهایی، لینک های دقیق به مقالات بالینی و متاآنالیزها اضافه شود.