خواص درمانی گیاه شاهی

گیاه شاهی، ترتیزک، ککج (kakadj در رشت) گیاهی یک ساله به ارتفاع ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر و حتی بیشتر است. منشاء آن به منطقه وسیعی از مصر تا تبت نسبت داده می شود. امروزه به علت مصارفی که در تغذیه دارد، در غالب نواحی پرورش می یابد. ترتیزک، از گیاهانی است که ضمن پرورش، دانه اش به نواحی مجاور انتقال یافته تدریجاً در طی مدت کوتاهی به فواصل دور از منطقه اصلی، نفوذ می یابد. برگ و ساقه آن رنگ سبز روشن دارد. گل هایش صورتی روشن یا سفید است. میوه اش بیضوی مدور، به طول ۵ تا ۶ میلیمتر، به عرض ۳ تا ۴ میلیمتر و بطور محسوس بالدار است.

برگ و ساقه جوان آن در حالت تازه، طعم تند و مطبوع شبیه بولاغ اوتی دارد.

این گیاه به حالت خام در سالاد و یا با اغذیه به صورت سبزی خوردن مصرف می شود.

از این گیاه در بعضی کشورها مانند حبشه، نوعی روغن استخراج می شود.

ترتیزک

این گیاه در نواحی مختلف ایران پرورش می یابد و چون به نحوی که ذکر شد، گیاهی است که از محیط کشت تدریجاً دور می گردد، از این نظر به حالت نیمه وحشی در اطراف آبادی ها، کنار جاده ها و گودال های نواحی مختلف ایران مشاهده می شود.

از تمام قسمت های این گیاه بوئی استشمام می شود که موجب متفرق کردن حشراتی مانند ساس، کک و غیره می گردد و اگر گاو یا گوسفند از این گیاه تغذیه نمایند بوی آن در شیر، کره و پنیر، همچنین در گوشت دام ها احساس می شود.