داروهای گیاهی به عنوان منبع مهمی برای کشف داروهای جدید محسوب شده و می توانند برای درمان بیماری های مختلف، از جمله بیماری های عفونی و مزمن، استفاده شوند. استفاده از داروهای گیاهی می تواند به کاهش عوارض جانبی و افزایش اثربخشی درمان ها کمک کند.
دارو گیاهی چیست
طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، داروهای گیاهی شامل طیف وسیعی از محصولات گیاهی می شود. این محصولات می توانند از قسمت های مختلف گیاه مانند برگ، گل، میوه، دانه، ساقه، چوب، پوست و ریشه تهیه شوند. این گیاهان ممکن است به صورت کامل، خرد شده یا به پودر تبدیل شوند. علاوه بر گیاهان کامل، بخش های خام گیاهان، آبمیوه های تازه، صمغ ها، روغن ها، رزین ها و پودرهای خشک گیاهی نیز جزو داروهای گیاهی محسوب می شوند.
بازگشت به طبیعت با داروهای گیاهی
داروهای
گیاهی به دلیل اثربخشی قابل توجه، به عنوان یک گزینه امیدوارکننده برای مدیریت
بهداشت و درمان در قرن بیست و یکم شناخته شده اند. استفاده از این داروها در
سراسر جهان با شعار "بازگشت به طبیعت" در سال های اخیر رواج پیدا کرده
است.
امروزه در کشورهای غربی، جنبش هایی وجود دارند که داروهای گیاهی را ترویج می کنند
و اعتقاد به برتری درمان های طبیعی بر داروهای شیمیایی دارند.
چرا داروهای گیاهی
- تنوع بالا
- درمان طبیعی
- عوارض جانبی کمتر
- قیمت مناسب داروهای گیاهی
تنوع بالا
گیاهان دارویی طیف وسیعی از ترکیبات فعال را دارا هستند و می توانند برای درمان بیماری های مختلف مورد استفاده قرار گیرند.
درمان طبیعی
بسیاری از افراد معتقدند که طبیعت می تواند درمان های موثر و ایمن تری نسبت به داروهای مصنوعی ارائه دهد.
عوارض جانبی کمتر
در این دوران که مصرف کنندگان آگاهی بیشتری نسبت به محصولات و خدمات دارند، بیماران در عصر حاضر به دنبال روش های درمانی کمتر تهاجمی هستند و طب سنتی به دلیل پتانسیل امیدوارکننده خود در درمان برخی بیماری ها، دوباره مورد توجه قرار گرفته است.
قیمت مناسب داروهای گیاهی
مردم کشورهای در حال توسعه، به ویژه در آسیا و آفریقا، برای درمان بیماری ها بیشتر داروهای گیاهی را ترجیح می دهند، زیرا اعتقاد دارند که این داروها ارزان تر، مؤثرتر و بی خطرتر از داروهای مدرن هستند. برای افرادی که در این مناطق زندگی می کنند، درمان طبیعی خط دفاع اول و مراقبت های بهداشتی پایه است.
داروهای گیاهی برای چه بیماری هایی مناسب هستند
در کشورهای صنعتی، فروش داروهای گیاهی طی 10 سال گذشته به شدت افزایش یافته است. برخی از بیماری ها که استفاده از داروهای گیاهی در آن ها افزایش یافته شامل موارد زیر است
- بی خوابی
- اضطراب
- چاقی
- آسم برونشیتی
- گرفتگی عضلات
- التهاب لثه
- بیماری ونسان (التهاب حاد لثه)
- اگزما
- واریس
- سندروم نقص ایمنی
به علاوه داروهای گیاهی برای بیماری هایی که در حال حاضر درمان موثری ندارند، تجویز می شوند.
چالش های تجاری سازی داروهای گیاهی
بیشتر داروهای گیاهی بدون نسخه در دسترس هستند و از فروشگاه ها و مراکز مختلف قابل تهیه اند، که این مسئله مشکلات زیادی در زمینه ی نظارت دارویی ایجاد می کند. سازمان بهداشت جهانی (WHO) دستورالعمل هایی را برای ایجاد نظارت بر داروهای گیاهی ارائه کرده است اما دقیق و کافی نیستند. در ادامه به چالش هایی که در استفاده از داروهای گیاهی وجود دارد، می پردازیم
- کمبود داده های علمی
- نبود استانداردهای دقیق نظارتی
- تداخلات دارویی
- کنترل کیفیت محصولات
کمبود داده های علمی
یکی از چالش های اصلی در استفاده داروهای گیاهی، کمبود داده های علمی در مورد اثربخشی و عوارض جانبی آن ها است و برای درمان برخی بیماری های جدی، توسعه فرمولاسیون های استاندارد و علمی این داروها ضروری است.
نبود استانداردهای دقیق نظارتی
از آنجاییکه مدل نظارت دارویی فعلی که امروزه استفاده می شوند، عمدتاً بر اساس داروهای شیمیایی توسعه یافته اند. ممکن است برای نظارت بر ایمنی داروهای گیاهی به طور کامل مناسب نباشند، زیرا داروهای گیاهی دارای ویژگی های خاص خود هستند و ممکن است روش های تولید، استفاده و ارزیابی آنها با داروهای معمول متفاوت باشد. بنابراین اعمال این روش ها برای نظارت بر ایمنی داروهای گیاهی چالش ایجاد می کند.
تداخلات دارویی
بسیاری از محصولات گیاهی می توانند با غذا، داروهای سنتی یا داروهای شیمیایی تداخل داشته باشند، اما متأسفانه اطلاعات کافی در این زمینه برای بسیاری از محصولات موجود نیست.
کنترل
کیفیت محصولات
گیاهان دارویی معمولاً بعد از گذشت یک سال از زمان برداشت خاصیت دارویی خود را از دست می دهند؛ پودرهای تهیه شده از این گیاهان تا شش ماه و خمیرها یا پمادها تا یک سال دوام دارند.
کدام داروهای ضروری منشاء گیاهی دارند
بسیاری از داروهایی که امروزه راه خود را به فهرست داروهای تجویزی باز کرده اند، از گیاهان مشتق شده اند. در ادامه با تعدادی از داروهای ضروری که منشاء گیاهی دارند، آشنا می شویم.
- Taxol
- Digoxin
- colchicine
- Atropine
- Vincristine
Taxol
منشا: ابتدا از پوست درخت سرخدار آرام (Pacific yew)
کاربرد: درمان برخی از سرطان ها، به ویژه سرطان تخمدان، سینه و ریه
Digoxin
منشا: گیاهان جنس Digitalis، به ویژه Digitalis purpurea (دیژیتال بنفش)
کاربرد: درمان نارسایی قلبی و برخی انواع آریتمی قلبی
Colchicine
منشا: گیاهان جنس Colchicum، به ویژه Colchicum autumnale (سنبل الزعفران پاییزی)
کاربرد: درمان نقرس حاد و همچنین برخی از انواع سرطان
Atropine
منشا: گیاهان جنس Atropa، به ویژه Atropa belladonna (گیلاس سیاه) و همچنین برخی گیاهان دیگر
مانند هندوانه ابوجهل
کاربرد: کاهش ترشحات بزاقی و عرق، گشاد کردن مردمک چشم، کاهش اسپاسم عضلانی و کند
کردن ضربان قلب
Vincristine
منشاء: گیاه پیچک خالدار (Vincarosea)
کاربرد: درمان برخی از انواع سرطان، به ویژه لوسمی و لنفوم
جدیدترین مقالات
- کاهش استرس و پرخوری عصبی با انگور یخ زده ( ۱۴۰۳/۰۹/۰۶)
- آیا آلرژی از بین می رود ؟ ( ۱۴۰۳/۰۸/۲۹)
- لاغری و کنترل قند خون با فیبر ( ۱۴۰۳/۰۸/۲۲)
- درمان دیابت با سلول های بنیادی ( ۱۴۰۳/۰۸/۱۵)
- پیشگیری از آلزایمر با ریحان ( ۱۴۰۳/۰۸/۰۸)