نام علمی : .Silybum marianum L
نام انگلیسی: Milk Thistle
نام فارسی: خارمریم
سیلیمارین یا خارمریم گیاهی است دو ساله، دارای ریشه هایی ضخیم و ساقه ای نا منظم. ارتفاع این گیاه ۰,۸۰ تا ۱٫۵ است که به صورت خود رو رشد می کند. خارمریم دارای برگ هایی درشت با حاشیه هایی تقسیم شده است که به صورت دندانه دار و خاردار رشد می کند. رنگ برگ های این گیاه سبز شفاف است.
مشخصات ظاهری سیلیمارین موجب می شود تشخیص این گیاه نسبت به سایر دسته بندی های دیگر ساده شود. مشخصات ظاهری ذکر شده مربوط به نوع رنگ بندی و طرح برگ های این گیاه می باشد که از جمله آن ها می توان به موارد ذیل اشاره داشت:
۱. خارهای ریز و نازک در وسط دندانه های برگ خارمریم
۲. رنگ زرد این خارها در مقابل رنگ سبز تیغه های آن
۳. وجود تکه رنگ های سفید به شکل لکه در کنار رگ برگ های آن
اکثرا به همین دلیل توجه به مشخصات برگ باعث این شده است که تشخیص این گیاه از دیگر دسته های شبیه به این گونه راحت تر شود.
میوه این گیاه به رنگ سیاه، شفاف، دارای تزئیناتی زرد رنگ و منتهی به تارهایی با ظاهر دندانه دار است.
این گیاه سرشار از خواص درمانی چشم گیری بوده که هزاران سال پیش برای درمان از آن استفاده می شده و آثار دارویی قابل توجهی داشته که جزو از معدود ترین و موثر ترین گیاه در تولید داروها از آن استفاده شده و در ادامه مطلب درباره خواص درمانی و دارویی خارمریم بیشتر توضیح می دهیم.
خاصیت درمانی گیاه خارمریم
خواص درمانی گیاه خارمریم بسیار چشمگیر است و به دلیل اینکه این گیاه سرشار از خواص دارویی بوده، از هزاران سال پیش تا به امروز جهت درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده بشر قرار گرفته است. این گیاه یکی از موثر ترین انواع گیاهان دارویی محسوب می شود که در تولید دارو ها به صورت گسترده ای از آن بهره برداری می شود.
از نمونه خواص دارویی و درمانی خارمریم می توان به موارد زیر اشاره کنیم:
- طحال
- بیماری های کبدی
- درمان یرقان
- یبوست های مزمن
- دفع رسوبات و سنگ های صفرای
- اشکال وقوع حالت قاعدگی
- اختلالات کلیوی
- سیستم عصبی
- اثرات ضد سرطانی
- پوکی استخوان
بررسی های (W Bohn) در سال ۱۹۲۷ نشان داد که مصرف فراورده های این گیاه در درمان بیماری های کبدی که به صورت یرقان بروز نموده باشد و همچنین در رفع دردهای مربوط به طحال اثر مفید ظاهر میکند.
(Dr. H Leerc) و همکارانش در سالهای ۱۹۳۸ و ۱۹۳۹ میلادی نشان دادند که فراورده های دانه این گیاه در درمان پایین بودن دائم فشار خون رفع سردردهای یک طرفه (migraines) و کهیر ناشی از آنافیلاکسی بیماری های کبدی و عدم ترشح و دفع صفراوی خستگی های ناشی از کار، زیاد سل ریوی مخصوصاً در مرحله پیشرفت بیماری اختلالات هضمی فراخ شدن مرضی سیاهرگ های یک عضو انبساط و کشیدگی دردناک سیاهرگ های درون جمجمه دریا گرفتگی و بروز عوارض ناشی از مسافرت با قطار راه آهن یا اتومبیل و نظایر آنها اثرات مفید ظاهر می نماید از محاسن فراورده های این گیاه آن است که هیچگونه سمیتی ندارد و می تواند به طور مداوم مصرف شود. بررسی های مختلف نشان داده است که جوشانده و تنطور حاصل از دانه این گیاه اثر بندآورنده خون ظاهر می نماید.
محل رویش گیاه خارمریم
- شمال ایران: گرگان گنبد کاووس بین گرگان و نوده در ارتفاعات ۱۵۰ تا۵۰۰ متری
- مازندران: کلاردشت بابل در ارتفاعات ۴۵۰ متری، امارت در دره هزار در ارتفاعات ۵۰۰ متری
- غرب ایران، آذربایجان: دشت مغان
- کرمانشاه: کوه نوه (Nevon)
- لرستان: باغ۔ سراب در ارتفاعات ۸۵۰ متری
- پشت کوه، خوزستان: حمیدیه ۲۵ کیلومتری رامهرمز
- جنوب ایران، فارس: کازرون، بوشهر، برازجان
خاصیت دارویی گیاه خارمریم
درمان مشکلات گوارشی
درمان اختلالات کبدی
مهار پروستات
کاهش چربی
اثرات ضد سرطانی
درمان پوکی استخوان
منبع: کتاب گیاهان دارویی تالیف دکتر علی زرگری انتشارات دانشگاه تهران، 1390، جلد.3 ص 35
شرکت وینا تولید کننده و توزیع کننده محصولات طبیعی از گیاهان دارویی با همکاری پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، واقع در پارک علم و فناوری البرز