خواص درمانی گیاه ترشک

گیاه ترشک از تیره گیاهان ترشک(Oxalidacea) می باشد.در این تیره گیاهانی عموماً علفی و دارای اعضای زیر زمینی گوشت دار یا غده ای و متورم جای دارند. بندرت نیز انواعی با ساقه چوبی و حتی به صورت درخت و یا نمونه هایی بالا رونده ممکن است در بین آنها وجود داشته باشد. از مشخصات این گیاهان آن است که برگ هایی اغلب واقع در سطح زمین و منتهی به دم برگ دراز دارند. پهنک برگ آنها معمولا مرکب از برگچه هایی به وضع متصل در یک نقطه مانند (Oxalisها) و یا شانه ایست. برگچه های آنها اغلب یک فرورفتگی در ناحیه راس دارد و یا ممکن است اصلا شکل ظاهر برگچه ها با یکدیگر متفاوت باشد. گل های آنها نر - ماده ۵ قسمتی، دارای کاسه پایا و گلبرگ های فشرده به هم، قبل از شکفتن است که به صورت گل آذین های گرزن یا خوشه گرد آمده اند.پرچم های آنها به تعداد قطعات جام گل و یا ۲ برابر آن است. مادگی مرکب از ۵ برچه متصل به هم دارند که مجموعاً تخمدانی ۵ خانه محتوی یک یا تعداد زیادی تخمک و منتهی به ۵ خامه آزاد بوجود می آورند. میوه آنها به صورت پوشینه بندرت شفت است.پراکندگی این گیاهان بیشتر در جزایر آند،آمریکای جنوبی، آفریقای جنوبی و ماداگاسکار می باشد و فقط جنس (Oxalisها) که قسمت اعظم این گیاهان را تشکیل می دهد در مناطق معتدله کره زمین نفوذ پیدا نموده است.در ایران فقط نمونه هایی از (Oxalis) یافت می شود.

مشخصات گیاه ترشک

گیاهی علفی یکساله و دارای ساقه های خوابیده، منشعب و پوشیده از تار است. در غالب نواحی کره زمین مخصوصاً، آسیا، اروپا شمال افریقا و آمریکا می روید. گل های زرد رنگ آن که حالت منفرد و یا مجتمع به تعداد ۲ - ۵ تایی دارد در اردیبهشت، تا اواخر تابستان ظاهر می شود. اغلب در مزارع نواحی بایر، کنار جاده ها، روی دیوارها و غیره می روید و قسمت اعظم محل رویش را نیز در محیط زندگی قرار می گیرد. برگ های ۳ برگچه ای به شکل قلب و منتهی به دمبرگ دراز دارد میوه اش، پوشینه، دراز، دارای ۵ زاویه منتهی به نوک تیز و محتوی دانه هایی است که پس از رسیدن به فاصله دور پرتاب می شوند. اگر میوه رسیده آن لمس گردد و یا مختصر فشاری بر آن وارد شود، پرتاب شدن دانه هابه خوبی رویت می گردد.

خواص درمانی گیاه ترشک

در گیاه ترشک، کلیه قسمت های گیاه اشتها آور و زود هضم است و می تواند در درمان بواسیر مفید واقع گردد. دیسانتری و اسهال های ساده و ناراحتی های پوستی را بهبود می بخشد. دم کرده برگ های کوچک آن به عنوان خنک کننده در موارد تب تجویز میگردد و چنین شهرت دارد، که در استعمال، خارج زگیل را به سهولت رفع می نماید. برگ های گیاه ترشک تازه  از مخلوط آن در ادویه اثر اشتها آور در درمان سوء هضم ها استفاده می نماید. ضماد حاصل از برگ های کوبیده و له شده آن مخلوط با مقدار کمی آب و یا بدون آب اگر بر روی قسمت ملتهب بدن اثر داده شود، ایجاد خنکی زیاد و تسکین درد و ناراحتی می نماید. ضماد برگ گیاه ضمناً اثر درمانی در رفع جوش و کورک دارد. دارای اثر ضد اسکوربوت و مدر است. مصرف این گیاه باید با توجه به نکاتی که در مسمومیت از (Oxalis Acetosella) ذکر گردیده در نهایت دقت و به مقادیر کم انجام گیرد.(Oxalisها) با آن که در غالب نواحی و در باغ ها توام با سبزی های خوردنی و غیره یافت می شوند. معهذا در کشور ما به مصارف درمانی نمی رسند.

محل رویش گیاه ترشک

محل رویش گیاه ترشک در استان گرگان شامل مینودشت (محمد دربندی)، بندرگز، رباط قزلق و در مازندران شامل چالوس در ارتفاعات ۵۰۰ متری، دره هراز، کره زنک و در گیلان شامل بین رشت و لاهیجان، سفید رود، اطراف کهدوم و بختیاری می باشد.