نام علمی : Capparis spinosa L
نام انگلیسی: Common Caper-bush
نام فارسی: گیاه کور، كبر
گیاه کبر یا کور، گیاهی زیبا، دارای شاخه های متعدد، پوشیده از کرک و به طول ۱ تا ۱٫۵ متر است. از مشخصات این گیاه دارویی آن است که انشعابات ساقه گیاه، از یک ناحیه چوبی شده که در واقع قاعده ساقه بحساب می آید، منشا گرفته، وضع غالباً گسترده بر روی زمین پیدا می کند. برگ های گیاه کبر، ساده، عاری از دندانه، به رنگ سبز روشن و دارای دو زائده خار مانند در محل اتصال دمبرگ به ساقه است. گل های درشت آن، رنگ سفید مایل به گلی دارد و پس از شکفتن، منظره بسیار زیبا به ساقه می بخشد. از این نظر است که در بعضی نواحی مدیترانه، اقدام به پرورش این گـیاه می گردد. منشاء اصلی آن نیز بعضی از نواحی آسیا بنظر می رسد.
در داخل پوشش گل گیاه دارویی کبر، تعداد فراوانی پرچم دراز وجود دارد که مجموعاً ظاهری بسیار زیبا به گل می بخشند. میوه آن که در قسمت انتهائی یک زائده دراز بوجود می آید، بیضوی، گوشتدار و در آغاز به رنگ سبز روشن است ولی تدریجاً مایل به قرمز می گردد.
چون ضمن پرورش گیاه، نمونه هائی از آن تدریجاً از محیط کشت دور می شوند از این جهت غالباً در محیط کشت حتی در فواصل نسبتا دور، تعدادی از آن بچشم می خورد. این گیاه دارویی به حالت وحشی بیشتر در اماکن متروک، کنار دیوارهای کهنه و دامنه های نسبتاً مرطوب کوهستان های کم ارتفاع یافت می شود.
قسمت مورد استفاده گیاه کبر، جوانه ها یا تکمه های مولد گل آن است که معمولا پس از چیدن، در حدود ۳ ماه در سرکه قرار داده می شود و یا آن که مدتی در آب شور نگهداری شده سپس مصرف می گردد.
میوه، ریشه و پوست گیاه کبر، بیشتر به مصارف درمانی می رسند.
محل رویش این دارو گیاه، نواحی مختلف ایران، دامنه های البرز، شمال شرقی هرزویل، (نواحی کم ارتفاع و منتهی به دره های مرطوب)، بلوچستان و شیراز است.
گیاه دارویی کبر، برای افرادی که مشکل انسداد کبد و طحال دارند بسیار مفید است و باعث رفع انسداد این بخش ها در بدن می شود. این گیاه دارویی حاوی مواد شیمیایی است که قند خون را کنترل و برای درمان دیابت (چنانچه از قبل از داروهای دیابت استفاده می کنید، از مصرف زیاد گیاه کبر خودداری کنید چرا که ممکن است تداخل دارویی ایجاد و قند خون را به شدت کاهش دهد) مناسب است از طرفی مناسب لاغری و کاهش فشار خون می باشد.
از مصرف زیاد گیاه کبر خودداری کنید چرا که مصرف بی رویه این گیاه مانع جذب کلسیم و باعث پوکی استخوان می شود. این گیاه برای پیشگیری از آلزایمر و افزایش حافظه موثر است در واقع گیاهی دارویی برای درمان فراموشی می باشد.
گیاه دارویی کبر، سفتی قفسه سینه و درد مرتبط با تجمع مخاط سینه و سیستم تنفسی را کاهش داده به سلامت دستگاه تنفسی کمک می کند همچنین مسکنی برای احتقان و خلاص شدن از مخاط اضافی است و به سلامت دستگاه تنفس کمک می کند.
منبع: کتاب گیاهان دارویی تالیف دکتر علی زرگری انتشارات دانشگاه تهران، 1390، جلد.1 ص 259
شرکت وینا تولید کننده و توزیع کننده محصولات طبیعی از گیاهان دارویی با همکاری پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، واقع در پارک علم و فناوری البرز