خواص درمانی گیاه کلم

گیاه کلم، گیاهی دارویی که به حالت وحشی در نواحی مختلف مدیترانه و برخی مناطق آسیا می روید و از آن گونه های فرعی و واریته های متعدد نیز در محیط های مختلف بدست آمده است.

از نمونه های وحشی این گیاه دارو  به علت آن که گیاه قابلیت تغییر خارج از حد دارد، واریته های مختلف بر اثر پیدایش دورگه های طبیعی و یا به علت بوقوع پیوستن نوعی موتاسیون در طی زمان، بوجود آمده که نتیجه اش پیدایش نمونه های متنوع فعلی است. در نوع کلم سبز یا کلم برگ، تغییرات مذکور، به صورتی رخ داده که گیاه حالت طبیعی خود را کاملا حفظ نموده است ولی در کلم پیچ، تغییرات منجر به فراهم آمدن برگ ها در مجاور هم با ظاهر مدور گردیده است. در کلم بروکسل، نوعی تغییر که نتیجه اش پیدایش جوانه های متعدد در کناره برگ هاست بوقوع پیوسته است. در کلم گل تغییرات حاصل موجب نمو خارج از حد گل آذین و در کلم قمری، باعث تورم ساقه در قسمت مجاور سطح زمین گردیده است.

انواع آن شامل: کلم برگ، کلم بروکسل، کلم پیچ، کلم قمری و کلم گل می باشد.

چون گل آذین واریته های مختلف گیاه کلم، ایجاد نوش فراوان می نماید از این جهت پیوسته مورد هجوم و استفاده دسته های زنبور عسل قرار می گیرد.

تاریخچه پرورش این گیاه دارویی-خوراکی و انواع مختلف گیاه کلم به زمان های ماقبل تاریخ نسبت داده می شود. یونانیان قدیم به آن بیشتر به صورت یک گیاه داروئی ارزنده توجه می نمودند و حتی درباره خواص آن، بتفصیل در زمان های خیلی قدیم، مطالبی یادداشت کرده اند.

بقراط حكيم، مخلوط کلم پخته را با عسل، در رفع قولنج و دیسانتری مؤثر ذکر کرده است. جالینوس، متعتقد بود که از کلم بیشتر در استعمال خارج باید استفاده درمانی بعمل آورد.

جالينوس حتى مصارف داخلی نوع وحشی کلم را در مداوای بیماری ها منع نموده بود. گیاه کلم به خلاف گفته حکمای قدیم، در نزد بعضی ملل به صورت سبزی خوردن مصرف داشته است. بعضی از دانشمندان قدیم مانند Caton معتقد بودند که مصرف این گیاه دارویی باعث تسهيل عمل هضم و زایل شدن حالت مستی می گردد و اگر ترشی کلم (کلم با سرکه) قبل از غذا مصرف شود اشتها را زیاد می کند و در بقای سلامتی و رفع حالت مالیخولیائی مؤثر واقع می شود. این دانشمند، خواص درمانی بسیاری برای کلم قائل بود که بعضی از آنها مورد قبول دانشمندان قرون بعدی نیز قرار گرفت مانند Matthiole در سال ۱۵۵۴ کلم را در رفع حالت مستی موثر ذکر کرده و حتی چنین اظهار داشته بود که در آلمان عقیده دارند که با مصرف کلم، کلیه ضررهای مصرف شراب در بدن از بین می رود.

دکتر روک (Dr. Roques) در سال ۱۸۳۲ اعلام داشت: با آن که کلم مورد نفرت اطباء قرار دارد معهذا باید آن را یکی از بهترین گیاهان دارویی ضد اسکوبروت دانست و در این مورد اظهار داشته که از بین ۱۱۸ نفر کارگران کشتی کاپیتان کوک که در تمام مناطق آب و هوائی به مدت ۳ سال با او مسافرت می کردند، هیچیک از آن ها به علت ابتلاء به بیماری، از بین نرفتند و علت آن را مربوط به خواص درمانی فوق العاده کلم ذکر نمود که همیشه در کشتی وجود داشته و در معرض استفاده کارگران بوده است و آنان را از ابتلاء به سرماخوردگی، نزله های مختلف و لارنژیت حفظ می نموده است.

دکتر روک برای عدم ابتلاء به بیماری های مذکور مصرف گیاه کلم را به صورت زیر توصیه نموده است: مقدار ۴۵۳ گرم شیره صاف شده کلم، ۳ گرم زعفران، ۳۲۵ گرم عسل یا قند را در ظرفی بجوشانند به طوریکه مخلوطی به غلظت شربت به دست آید. مصرف یک قاشق سوپخوری از این شربت، مخلوط در یک فنجان چای، اثر نرم کننده و مفید در رفع بیماری های مذکور ظاهر می کند.

از جمله معایب استفاده از گیاه کلم این است که پس از مصرف مخصوصاً اگر زیاد خورده شود ایجاد نفخ می کند.

گیاه کلم به علت داشتن آنتی اکسیدان و خواص ضدالتهابی همچنین تاثیر مثبت در تنظیم چربی ها گیاه دارویی موثر در بهبود و حفظ سلامت کبد است از این رو برای بهبود کبد چرب بسیار مفید است.

گیاه کلم بسیار کم کالری و حاوی حجم زیادی آب است همچنین حاوی مقادیر زیاد از فیبر می باشد که در رژیم غذایی و لاغری شکم و کاهش وزن بسیار حائز اهمیت است.

این گیاه دارویی بسیار مهم حاوی مواد مغذی مانند ویتامین K (وجود ویتامین K خطر ابتلا به بیماری های استخوانی نظیر بیماری پوکی استخوان را کاهش داده و عدم انعقاد خون را افزایش می دهد)، ویتامین C و پتاسیم است به همین دلیل برای کاهش قند خون بسیار مفید است و مصرف آن برای افراد دیابتی توصیه می شود. این گیاه حاوی آهن و ویتامین های گروه B است که تاثیر فراوان در درمان کم خونی دارد همچنین درمانی موثر برای سردرد، پیشگیری از سرطان سینه، جلوگیری از آلزایمر، درمان فراموشی و تنظیم فشارخون است.

گیاه کلم به علت دارا بودن اسیدفولیک و بتاکاروتن باعث ترک اعتیاد می شود و چنانچه فردی گیاه کلم را مصرف نماید باعث ترک اعتیاد الکل و مواد مخدر در او می شود.